Ege Denizi’nde artan sismik hareketlilik, Santorini Yanardağı’nın yeniden aktif hale gelip gelmeyeceği sorusunu gündeme getirdi. Uzmanlar, olası bir patlamanın Türkiye kıyılarında deprem, tsunami ve kül bulutları gibi etkiler yaratabileceğini değerlendiriyor.
Sismik Hareketlilik ve Olası Patlama Riski
AFAD’ın verilerine göre, 28 Ocak’tan bu yana Ege Denizi’nde 570’den fazla deprem kaydedildi. Uzmanlar bu durumu bir “deprem fırtınası” olarak tanımlarken, sarsıntıların merkez üssünün Türkiye kıyılarından 140 kilometre uzaklıkta olduğu belirtiliyor. Bu gelişmeler, Santorini Yanardağı’nın yeniden aktif hale gelmesi ve olası patlamaların Türkiye’yi nasıl etkileyeceği sorusunu gündeme getirdi.
Santorini, milattan önce 1600 yılında tarihin en büyük volkanik patlamalarından birini yaşadı ve bu patlama adanın şekillenmesinde etkili oldu. O zamandan bu yana aktif bir volkanik bölge olarak varlığını sürdüren Santorini, son 600 yılda yaklaşık 9-10 kez patladı. Ancak bu patlamalar genellikle lav akıntılarıyla sınırlı kaldı. Son ciddi patlama, 1956’da meydana gelen büyük bir deprem ve dalgalarla birlikte olmuştu.
Volkanik Aktivite ve Depremler
Ankara Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Bülent Kaypak, Santorini’nin volkanik aktivitesinin depremlerle bağlantılı olabileceğini belirtiyor. Kaypak, “Bir depremle başlayan volkanik aktivite meydana gelebilir veya volkanizmanın neden olduğu bir deprem oluşabilir” dedi ve yanardağın patlama ihtimalinin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguladı.
Olası Patlamanın Türkiye Üzerindeki Etkileri
- Depremler:
Büyük ölçekli bir patlama, bölgede sismik hareketliliği artırabilir ve Türkiye kıyılarında hissedilen depremlere yol açabilir. - Tsunami Tehlikesi:
Santorini’deki en büyük depremlerden biri 1956 yılında 7.6 büyüklüğünde olmuştu. Bu tür büyük depremler, tsunami tehlikesini de beraberinde getirebilir. Kaypak, 1956’daki depremin ardından 20 metreye kadar tsunami dalgalarının oluştuğunu hatırlatarak, benzer bir patlama durumunda Ege kıyılarında da tsunami dalgalarının görülebileceğini belirtiyor. Ancak dalgaların gücü ve kıyılara nasıl ulaşacağı, patlamanın şiddetine bağlı olacak. - Kül Bulutları:
Büyük bir volkanik patlama, kül bulutlarının Türkiye’nin batısına kadar ulaşmasına neden olabilir. Prof. Dr. Kaypak, “Küllerin Türkiye’ye doğru hareket etme olasılığı daha yüksek” diyerek, İzlanda’daki yanardağ patlamasının hava ulaşımını nasıl etkilediğini hatırlatıyor. Benzer bir durum, Santorini’deki patlamada da hava trafiğinde aksamalara yol açabilir.
Santorini ve Türkiye Arasındaki Mesafe
Santorini, Türkiye’nin Ege kıyılarından sadece 170 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Bu nedenle, büyük bir patlama sırasında Ege Bölgesi başta olmak üzere geniş bir coğrafyanın etkilenmesi beklenebilir. Santorini, süper yanardağ kategorisinde olmasa da, Volkanik Patlama Endeksi’ne göre 7 seviyesine kadar çıkabilecek bir patlama potansiyeline sahip. Bu da büyük çapta etkiler yaratabilecek bir patlama anlamına geliyor.
Yunanistan’dan Açıklama
Yunanistan yetkilileri, şu anda Santorini’de volkanik bir hareketlilik bulunmadığını belirtiyor. Yunanistan İklim Krizi ve Sivil Koruma Bakanı Vassilis Kikilias, son günlerde Santorini ve Amorgos yakınlarında meydana gelen depremlerin su altı fay hareketlerinden kaynaklandığını ve volkanik faaliyetlerle doğrudan bağlantılı olmadığını açıkladı. Ancak bilim insanları, uzun vadede bölgedeki hareketliliğin devam etmesi halinde Santorini Yanardağı’nın yeniden uyanabileceğini göz ardı etmiyor.
