Kocaeli'nin Gölcük ilçesi, Yalova, Sakarya ile İstanbul'un Avcılar ve Kadıköy ilçelerinde, Marmara Depremi’nde hayatını kaybedenler törenle anıldı 1999'da meydana gelen depremde yaşamını yitirenler için anma etkinlikleri düzenlendi.
Kavaklı Mahallesi sahilinde düzenlenen etkinlik saygı duruşunun ardından İstiklal marşı ve Kur'an-ı Kerim okunmasıyla başladı.
Programda konuşan Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkan Vekili Haydar Akar, anma etkinliğinin yurt geneline yayılarak farkındalık yaratılabileceğini, Gölcük önderliğinde Türkiye Deprem Merkezi oluşturulabileceğini aktardı.
Akar, "Okullarda deprem farkındalığı yaratırken, aynı zamanda doğal afet farkındalığını da yaratmak lazım. Bu eğitim çocuklarımıza ve gençlerimize verilmelidir." diye konuştu.
Kocaeli Valisi Seddar Yavuz, her ilin Türk milletinin adeta bir evladı olduğunu ifade ederek, "Milletimizin 81 evladı, yani 81 ili var. Hangi ilimizde acı yaşansa içimiz yanar ve yardıma koşarız. Bu vesileyle 17 Ağustos tarihinde yüreğimiz yanmıştır. Yine maalesef yangılar, sellerle kardeşlerimizi kaybettik." dedi.
Yavuz, 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi'nin ardından afetlere ilişkin paradigma değişikliği gerçekleştiğini, bu değişikliğin AFAD sisteminin kurulmasıyla başladığını, afet ve acil durumlarla ilgili tüm tedbirlerin yönetiminin tek bir merkezden yürütüldüğünü vurguladı.
Aradan geçen yıllara rağmen yapı stoku sorununun sürdüğünü dile getiren Yavuz, şunları söyledi:
"Türkiye’deki yapı stoku eski bir stok. Bunların bir anda değiştirilebilmesi, dönüştürülebilmesi çok kolay değil. Geçen yıl burada sizlere açıkladığım gibi 28 ağır hasarlı bina vardı yıkılamamıştı. Bununla ilgili 8'i fiilen yıkıldı, kalanlardan 3'ü yürütmeyi durdurma kararı aldı. Belediyelerimizle iş birliği yaparak, 11'inin daha yıkılması yönünde talimat verdim, ihalesini yaptık. Bunlardan 1'i daha yıkıldı. Diğer 10 binanın yıkımı ise bir ay içerisinde tamamlanacak. Birlik olalım birbirimize destek verelim bu binalarda can kaybımız olmasın biz birlik olduktan sonra çözemeyeceğimiz sorun yoktur. Mal canın yongasıdır ama mal canı getirmez, can malı getirir. Bundan dolayı birlik olalım bu sorunları birlikte çözelim."
Dönüştürülmesi gereken 24 bin konut bulunuyor
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın ise artık bazı şeyleri değiştirmek gerektiğini söyledi.
"Belki de değiştirmemiz gereken en önemli şey iş yapma biçimlerimiz, hazırlık yapma biçimlerimiz... Farkındalık üzerine ve yapılanlar üzerine konuşulmalı." diyen Büyükakın, ağır hasarlı binaların yıkımına ilişkin yürütülen çalışmalar hakkında şunları söyledi:
"Kocaeli'de yaklaşık 1500 kadar hasarlı konut var. Zamanında, temelinde ihtiras yattığına inandığım sebeplerle bir tarafında alıcı, bir tarafında satıcının, öbür tarafta kamu yöneticisinin olduğu bir yaklaşım ile bu durum ortaya çıkmış. Kabahatli arayacak değiliz. Şu anda, günahı kimin üzerine atacağımızla uğraşacak da değiliz. Bu olmuş, binalar yıkılmış, insanlar vefat etmiş, sakat kalmış. Ama halen, 22 sene sonra bugün 1500 konut duruyor. 'Efendim niye yıkmıyorsunuz? Görevli değil misiniz?' denebilir. O kadar basit değil, çünkü hukuki meseleler var. Mesela şu anda vatandaş orta hasarlı konutları, 'ben yapacağım' dediğinde, onu yıkma şansımız yok. 1400 kadar orta hasarlı konut var. Bu sene başlattığımız süreçte 113 riskli yapıyı yıktık. Ama bu kentte 28 ağır hasarlı konut var. İçine girilmemesi gerekiyor. Maalesef bunların içinde yaşayan insanlar var. Yaptığımız risk değerlendirme analizlerine göre, bu kentte halen 24 bin konutun dönüştürülmesi gerekiyor. Bu konutlar riskli. Ağır hasarlı ve orta hasarlı konutlardan bahsetmiyorum. Kimisi zemininden dolayı risk altında, kimisi inşaat kurallarına uyulmamasından, deprem yönetmeliklerinden, geçmişte kalmış olmasından dolayı risk altında. "
Hayatını kaybedenler için Yalova'da anma programı
15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanı'nda başlayan program, katılımcıların sahildeki Deprem Anıtı'na kadar yaptığı "sessiz yürüyüş" ile devam etti.
Depremde hayatını kaybedenlerin isimlerinin yazılı olduğu mermer blokların bulunduğu anıta gelen katılımcılar, deprem günü çekilen fotoğrafların bulunduğu salonları gezdi.
Deprem günü kaydedilen kurtarma görüntülerini izleyen katılımcılar, ardından aynı alanda Kur'an-ı Kerim tilaveti ve okunan mevlidi takip etti.
Deprem saati olan 03.02'de duaların edilmesiyle son bulan programa, Vali Muammer Erol, AK Parti Yalova Milletvekilleri Ahmet Büyükgümüş, Meliha Akyol, Belediye Başkan Vekili Mustafa Tutuk, kurum müdürleri ve vatandaşlar katıldı.
Sakarya'da hayatını kaybedenler için anma etkinliği
Sakarya Büyükşehir Belediyesince Demokrasi Meydanı'nda gerçekleştirilen programda, Kur'an-ı Kerim okundu.
İl Müftüsü Hasan Başiş'in konuşma yaptığı, farklı makamlarda sela, ilahi ve kasidelerin okunduğu programa her yaştan vatandaşlar katıldı.
Saatler 03.02'yi gösterdiğinde "deprem şehitleri" için dua edilmesiyle program son buldu.
Etkinliğe, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Sakarya Milletvekili Ali İhsan Yavuz, Vali Yardımcısı Murat Karasu, AK Parti İl Başkanı Yunus Tever, Sakarya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Mustafa Ak, İl Emniyet Müdürü Fatih Kaya, ilçe belediye başkanları, kurum ve kuruluşların müdürleri, siyasi partilerin temsilcileri ile vatandaşlar katıldı.
Hayatını kaybedenler Avcılar ve Kadıköy’de anıldı
İstanbul'un Avcılar ilçesinde de Marmara Caddesi’ndeki deprem anıtı önünde gerçekleştirilen etkinliğe CHP Milletvekili Özgür Karabat, Avcılar Belediye Başkanı Turan Hançerli, siyasi ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile depremde hayatını kaybedenlerin yakınları katıldı.
Avcılar Belediye Başkanı Turan Hançerli, 1999 yılındaki Marmara depreminde, ilçede 246 kişinin hayatını kaybettiğini, 28 binanın yıkıldığını ve binlerce binanın hasar gördüğünü söyledi.
Açıklamaların ardından kalabalık, deprem anıtı önüne karanfil bıraktı.
Kadıköy’deki anma etkinliği ise Kozyatağı Afet Eğitim ve Bilinçlendirme Parkı'nda Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Odabaşı, belediye çalışanları ve vatandaşların katılımıyla gerçekleşti.
17 Ağustos Marmara Depremi’nde hayatını kaybedenlere rahmet dileyen Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Odabaşı, “Ülkemizdeki deprem gerçeğini hepimiz biliyoruz ve inşallah bir daha böyle hazin sonlu olan, insanların canını kaybettiği afetler yaşamayız." diye konuştu.
Açıklamanın ardından park içerisindeki ışıklar söndürülerek, depremde hayatını kaybedenler için 1 dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.
Kocaeli'de deprem şehitleri mezarlıkta dualarla anıldı
Gölcük ilçesinin Saraylı Mahallesi'ndeki 17 Ağustos Mezarlığı'na sabahın erken saatlerinde gelenler, 22 yıl önce depremde kaybettikleri yakınlarının mezarı başında Kur'an-ı Kerim okudu, dua etti.
Derince ilçesinde yaşayan Salih Topsakal, AA muhabirine, depremde 15 yakınını kaybettiğini belirterek, yaşadıkları acıları, yıllar geçmesine rağmen unutmadıklarını kaydetti.
Depremde hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet dileyen Topsakal, "Annem Gölcük'te kardeşimin yanındaydı, annemi de kaybettim. 20 yıldır mezarlığa gidip geliyoruz. Allah bir daha göstermesin. Çok zor." dedi.
Öte yandan, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Zemin ve Deprem İnceleme Şube Müdürlüğünce, insanların deprem konusunda bilgilendirilmesi için bu yıl da Yürüyüş Yolu'na stant kuruldu.
Vatandaşlara belediye tarafından hazırlanan "Deprem Eğitim Kitapçığı" dağıtıldı.
Anadolu Ajansı tarafından o dönem çekilen fotoğraflar da stant yanında sergilenerek depremin büyüklüğü gözler önüne serildi.